صدیقه اسکندرپور

طراحی بوستان سه کنج ، صدیقه اسکندرپور

توسط تحریریه خط معماری · منتشر شده دی ۹, ۱۴۰۳ · بروزرسانی شده دی ۸, ۱۴۰۳

طراحی بوستان سه کنج

معمار: صدیقه اسکندرپور

تیم طراحی: مهسا ساعدی زاده و پریسا شرافتی

مدیریت پروژه : دکتر حمیدرضا اسماعیلی

تذهیب: مهسا سعیدی زاده

اجرا: آرتا صراحی، امیرحسین فروردین، اشکان حدائق

شرح پروژه طراحی بوستان سه کنج از زبان معمار

شیراز همواره به عنوان یکی از سرسبزترین و خوش آب و هواترین مناطق ایران شناخته شده است. از آنجا که منظر فرهنگی حاصل تعامل تاریخی پیچیده ای است که در طول زمان شکل گرفته و در عین حال دارای ارزش زیبایی شناختی، متعالی و مفید است و از طریق ارزش چندگانه خود هر پنج حواس را درگیر می کند. در یک طرف این تعامل همیشه «انسان» است. به عنوان موجودی اجتماعی که قادر به ساختن فرهنگ است و در آن سوی طیف هر چیزی است که بشر در زمان های مختلف با آن مواجه شده است. باغ‌های شیراز قدمتی طولانی دارند و باغ‌سازی از زمان هخامنشیان تا سال‌های اخیر همواره در شیراز رواج داشته است. خاک مستعد و پوسیدگی های فراوان شرایط را برای این باغبانی فراهم کرده است.
باغ های قصرالدشت در شمال غربی شهر شیراز قرار دارد که با توسعه شهر شیراز هم اکنون در داخل محوطه قرار گرفته است. با توجه به وسعت قابل توجه باغ های قصرالدشت، این مجموعه در حال حاضر به عنوان ریه شهر عمل می کند و در اینجا ریزاقلیم مطلوب نقش ویژه ای در محیط اطراف آن دارد. از سوی دیگر ارزش افزوده باغ ها در راستای ارتباط با شهر بیش از پیش مورد توجه مالکان قرار گرفته و الزام به نگهداری باغات به صورت سنتی آنها را با مشکل مواجه کرده است. محیط متنوع این مجموعه از جمله ایجاد ریزاقلیم در مجاورت باغ ها و همچنین امکان توسعه گردشگری و پتانسیل های موجود در این فضا می توان برای حفظ این مجموعه تلاش کرد. در شهرسازی جدید فضای تعاملی کمتری در اختیار شهروندان قرار می گیرد و یکی از راهکارهای ما ایجاد فضاهای تعاملی برای حضور شهروندان است.
در گذشته در محل پروژه، خیابان شهید کسایی، باغ هایی به هم پیوسته وجود داشت که به دلیل ایجاد جاده از میان آنها، بخش زیادی از آنها مفقود شده است. سایت طراحی قسمت کوچکی از باغ باقی مانده است که محورهای اصلی و درختان قدیمی آن هنوز در آن باقی مانده است. هدف این طرح حفظ محور اصلی باغ و درختان باقی مانده به منظور احیای باغ است. فضای باز به صورت ترکیبی از صندلی های متنوع در موقعیت مکانی متفاوت طراحی شده است. در روش طراحی سعی شده است که پیوستگی فضایی در بین کل عناصر سایت ایجاد شود، زیرا هر قسمت از فضا یک کلیت را نشان می دهد. محور آب، نیمکت‌های عمومی تعاملی و فضاهای مکث متنوع، محور اصلی و فرعی این باغ را مشخص کرده و جریان آب، درست مانند جریان آب در باغ ایرانی، به تصویر کشیده شده است. علاوه بر این تک درخت بیدمجنون که توسط حلقه ای آبی احاطه شده است در نظر گرفته شده است که نماد جاودانگی است. در نقطه تلاقی محورها یا به عبارتی قلب باغ سکونج، نقطه مرکزی به منظور تعاملات اجتماعی و تجمع در نظر گرفته شده است.
فضای سرویس بهداشتی در این مکان از فضای باز جدا نیست و در یک ارتباط دو طرفه بین بیرون و داخل قرار گرفته است. در این مکان فضای سرویس بهداشتی با کاشی های سبز در مقابل یک حیاط سبز کوچک با دیوار آجری تعریف شده است. این فضا شیشه ای برای جداسازی داخل و خارج ندارد. گردش هوا به طور طبیعی در این فضا اتفاق می افتد.
توجه به نیازهای کاربران فضا چیزی است که می تواند موفقیت یک پروژه را تعیین کند. همچنین بهترین عملکرد یک فضا زمانی است که بتواند بر ادراک و روابط استفاده کنندگان از فضا تأثیر بگذارد. و مردم می توانند ارتباط عمیقی با آن برقرار کنند. این هدف زمانی محقق می شود که افراد دارای حافظه جمعی را درگیر کند و آنها بتوانند احساس تعلق به آن پروژه داشته باشند. واکنش جامعه به تغییر معماری خانه ها و پیدایش آپارتمان های بلند باعث رها شدن سقف شد. پشت بام ها به فضاهای متروکه تبدیل شدند، مکان هایی برای نگهداری وسایل اضافی و نصب تاسیسات ساختمانی. ظاهر سقف ها گیج شده بود و حکایت از بی توجهی مردم به آن داشت. در این پروژه، فضای بازی کودکان از پشت بام هایی که دیگر زندگی در آن جریان ندارد، گرفته شده است. پشت بام ها روی زمین در کنار بچه ها معنای جدیدی پیدا کردند. و توسط کاربران فضایی در زمینه ای جدید با رویکردی جدید مورد استفاده قرار گرفتند.
به این ترتیب باغ سکونج حسن نیت همگان را در خیابان کسایی به دست آورده و تلاش می کنیم با تغییر لایه اجتماعی، مشارکت عمومی، نشاط و تقدم پیاده بر سواری و تقدم انسان بر خودرو در نگاه انسان محور ایجاد شود.

در ادامه خط معمار شما را به دیدن سایر تصاویر طراحی بوستان سه کنج دعوت می نماید.