سبک معماری پرش کیهانی – غیرخطی

 

چارلز جنکز شخصی بود که این نظریات جدید علمی و فلسفی را وارد حوزه معماری نمود. وی مبانی نظری معماری پرش کیهانی را در سال ۱۹۹۵ در کتاب خود به نام معماری پرش کیهانی مطرح نمود، و این نظریات را وارد حوزه معماری کرد. از نظر چارلز جنکز معماری باید معلول باشد. معلول دیدگاه انسان از خود و از جهان پیرامون خود معماری باید معلول شرایط امروز باشد. به عقیده جنکنز اگر در جهان سنت فرم تابع سنت و در جهان مدرن فرم تابع عملکرد بوده است. در جهان کنونی فرم تابع دیدگاه جهانی باید باشد.
اگر میس وندرو شعار کمتر بیشتر است را در  معماری مدرن مطرح کرد، جنکنز بر اساس نظریه پیچیدگی و به نقل از فیلیپ اندرسون شعار بیشتر متفاوت است را تکرار کرد.

 

اغلب معماران دهه ۸۰ سبک دیکانستراکشن که به سمت سبک فولدینگ گرایش پیدا کرده بودند، از اواسط دهه ۹۰ میلادی، مبانی نظری معماری خود را بر اساس مباحث جدید علمی مطرح شده بنا نهادند. معمارانی همچون پیتر آیزنمن، فرانک گهری و دنیل لیبسکیند روند پیدایش و تکامل را در طرح های معماری خود پیاده کرده اند. در ساختمان های آنها، روند طراحی و پیدایش، مشابه همان صورتی انجام می پذیرد که در مقیاس بزرگتر یعنی کیهان اتفاق می افتد.

موزه گوگنهایم بیلبائو
 

یکی از ساختمان های جالب توجه که در این سبک ساخته شد طرح فرانک گهری برای موزه گوگنهایم در شهر بیلبائو است . گهری بر خلاف اکثر معماران زیاد اهل بحث و تبیین مبانی نظری نیست. دیگران و خصوصاً چارلز جنکز در مورد طبقه بندی و تشریح مفاهیم طرح های گهری بسیار بیش از خود او تلاش کرده اند.جنکز از این ساختمان به عنوان یکی از سه ساختمان مهم سبک معماری پیدایش کیهانی نام برده و معتقد است بسیاری از مبانی این سبک در این ساختمان پیاده شده است.
 

معماری گهری از یک معماری دو بعدی که سطوح را در مقابل و در تقابل با یکدیگر نشان می داد به سمت یک معماری سیال و سه بعدی گرایش پیدا کرده است و بهترین نمونه کار او در این زمینه موزه گوگنهایم است.
 

 

پلان ساختمان به صورت گلی است در حال باز شدن وشکوفا شدن. احجام سه بعدی منحنی شکل که با ورقهای فلزی تیتانیوم پوشیده شده همچون گلبرگهای یک گل از مر کز ساختمان به سمت بیرون گسترش یافته اند. در این ساختمان معماری امواج، چرخش، استمرار نرم و مشابهت خودی با استادی تمام  و به صورت خلاقانه ای طراحی شده است.
 

 

یکی از ایراد هایی که جنکز به این ساختمان گرفته است یک اندازه بودن صفحات تیتانیوم بر روی سطوح با انحنای متفاوت ساختمان است. فیلیپ جانسون در مورد گهری و این طرح وی چنین اظهار داشته: کار گهری گفتاری نیست، این هنر است. من همواره گفته ام: کلام هنر را از بین می برد.
 

 

طرح های اخیر گهری مانند موزه جدید گوگنهایم در جزیره سعدیات در ابوظبی، دانشکده مدیریت در دانشگاه کیس وسترن در کلیولند، تالار کنسرت والت دیزنی در لس آنجلس، موزه هنر مدرن سامسونگ در سئول و بسیاری دیگر همانند موزه بیلبائو، جملگی نمایشی از هندسه فراکتال، پیچیدگی و آشفتگی و معماری شدن به جای معماری بودن است.

 

موزه گوگنهایم ابوظبی
 

تالار کنسرت والت دیزنی در لس آنجلس
 

 

دانشکده کیس وسترن کلیولند

 

 

 

پروژه ها معماری منظر (Landscape) چارلز جنکز
 

 

جنکز ضوابط این معماری را در هشت مورد نام برده است :

۱) ساختمان مجاور طبیعت با استفاده از گفتمان طبیعی

۲) نمایش مبدا کیهانی سازماندهی خودی وظاهر شدن و پرش به یک سطح بالاتر یا پایین تر

۳) عمق سازماندهی،چند ظرفیتی،و پیچیدگی و مرز آشفتگی

۴) تجلیل از گوناگونی و تنوع و دگرگونی

۵) ایجاد گوناگونی از طریق روش های تکه چسبانی (کولاژ)

۶) تصدیق زمان وبرنامه اجباری و چرخه طبیعی و کثرت گرایی

۷) بیان موضوعات به صورت نشانه های دو گانه یعنی نشانه های زیبایی و نشانه های ایده ها

۸) توجه به علم خصوصا علم معاصر در مورد مباحث نشانه های کیهانی
 

جنکز معتقد است که به این سبک می توان سبک ارگانیک گفت، زیرا بر اساس پیدایش در یک کیهان، ارگانیک استوار است. ولی به واسطه تشابه اسمی با معماری ارگانیک فرانک لوید رایت، چارلز جنکز به این سبک نام معماری پیدایش کیهانی را داده است. اگر چه وی از این سبک به نام های معماری پرش کیهانی و معماری غیرخطی نیز نام می برد.