طراحی داخلی گالری زهرونی / دفتر معماری هشت + استودیو غفاری

طراحی داخلی گالری زهرونی

عملکرد: تجاری (گالری میناکاری)

شرکت، مهندسین مشاور / دفتر طراحی: دفتر معماری هشت + استودیو غفاری

معماران اصلی:  شهاب احمدی، ایمان هدایتی، محمد غفاری

همکاران طراحی: نیلوفر محمدزاده، علی احمدی، مهسا درچه ای، امیرسالار قماشی، فرناز آگاهی

طراحی و معماری  داخلی: نیلوفر محمدزاده

مجری: حسین نظری

نوع سازه: اسکلت فلزی

عکاس: محمد حسن اتفاق

موفعیت: تهران، ایران

مساحت زمین: ۲۲۹

زیربنا: ۳۴ متر

تاریخ شروع پروژه: ۱۴۰۱

تاریخ پایان پروژه: ۱۴۰۲

طراحی داخلی گالری زهرونی اولین شعبه میناکاری زهرونی در تهران است. این پروژه به عنوان یک واحد تجاری در خیابان نیاوران تهران جهت بازسازی و بهره‌ برداری پیش بینی شده بود. درخواست کارفرما این بوده که پروژه ضمن شاخص بودن، نشان دهنده قدمت و اعتبار مجموعه به عنوان یکی از معتبرترین مراجع میناکاری ایران باشد. در ادامه به شرح طراحی این پروژه می پردازیم.

هنر مینا کاری

میناکاری هنری با پیشینه‌ ای در حدود پنج هزار سال است که برای زیبایی بخشیدن زیور آلات و ظروف مختلف استفاده می‌ شده‌ است. این هنر ترکیبی از آتش و خاک است که با هنر نقاشی آمیخته می‌گردد و نقش‌ های زیبایی را می‌ آفریند. به گفته برخی کارشناسان و در پی تطبیق دادن مینا کاری‌ های بیزانس با آثار ایرانی، این هنر در ایران شکل گرفته و سپس به دیگر کشورها رفته‌ است. طلا و نقره تنها فلزاتی هستند که به هنگام ترکیب با مینا اکسید نمی‌ شوند از اینرو امکان اجرای طرح همراه با جزئیات و با شباهت هر چه تمامتر بر روی مینا را ایجاد می‌ کنند.

پیشینه تاریخی هنر مینا کاری در خانواده استاد زهروني

ملا خضر در حدود سال ١٢٢٨ شمسي (١٨٥٠ميلادي) برای تبادل فنون ميناكاري و جستجوی تكنيك هاي جديد صنعت زرگري به شهر”وان” که محل زندگی ارامنه بود سفر کرد. شهر “وان” كه در صنعت طلاسازي ، قلمزني و ميناكاري خاص ارامنه و دیگر اقلیت ها شهرت جهاني داشت. ملاخضر نزد زرگرها و اساتيد كهنه كار ارمنی به تبادل نظر پرداخت و در آنجا بود که تغییر و تحولی عظیم در اسرار حرفه و فرمول ساخت میناکاری سیاه (ميناي صُبّي) ایجاد نمود. او طی مدت سه سالی که در شهر”وان” مشغول به كار بود اصول زرگري، ميناكاري و قلمزني خود را ارتقا داد تا به نقطه عطفي در انجام عملیاتی متفاوت جهت اجراي نقوش سنتی، فرهنگي و مذهبی بر روی ورقه هایی از نقره و يا طلا منجر گردد.

ايشان که مسحور هنر و استاديت اعجاب انگیز صنعتگران و هنرمندان ارامنه و یهودیان شده بود، پس از تبادل نظر در این حرفه و بازگشت به شهر عماره، آن را به فرزندانش آموخت و با خلاقیت و ابداعاتش سبب اشتهار خود و خانواده ي زهروني در این حرفه و هنر شد. آنها در سال ١٣١٠ شمسي(١٩٣٢ ميلادي) آثار دست ساز خود را در نمایشگاه هنری پاریس به معرض نمایش گذاشته اعجاب و تحسین بازدید کنندگان اروپایی را برانگیختند.

چالش اصلی

پروسه طراحی از قسمت چالش برانگیز آن شروع شد. جایی که گالری در عین کوچک بودن می‌ بایست در بستر خود شاخص شود و در ضمن اصالت، زمینه جغرافیایی و فرهنگی خود را در بستر محیط جدید به نمایش بگذارد. مساله ای دیگر نیز مطرح بود و آن قرارگیری گالری در منطقه‌ای بود که به لحاظ تاریخی آبستن حوادث، رویدادها و تحولات مختلف سیاسی و اجتماعی بوده و بناهای شاخصی چون مجموعه کاخ و فرهنگسرای نیاوران و بناهای متعددی با معماری‌ پست مدرن شاخص دوره پهلوی در نزدیکی آن قرار داشت.

هرچه پروژه پیش می‌رود استراتژی طراحی، طراحان را به سمت آیکونیک کردن پروژه پیش می‌برد. معماری دوره پهلوی در نگرش پست مدرن توجه ویژه‌ ای به هنر دوره ساسانیان داشته است. پس در گام اول سعی شده از مدولی استفاده شود که وجه مشترک زبان طراحی محصول و معماری زمینه‌ سایت پروژه باشد تا پروژه بتواند ادبیاتی استعاری و در عین حال معاصر را پیش بگیرد. در ادامه سعی شده بین حالت‌ های ممکن بخش‌ هایی انتخاب شوند که عملکردهای مورد نیاز چون ورودی، ویترین، نورپردازی و فضای نمایش و فروش را برای پروژه مهیا کنند. بخش‌ های انتخاب شده به صورت اکستروژن پیکره‌ بنا را شکافتهو دیالکتیکی از درون و بیرون را ارائه کرده است که استعاره از کالبد بی جان ماده و روح بخشیدن در آن توسط هنر است.

هویت بصری

در بخش داخلی ابتدا با تقسیم فضا به سه بخش نمایش، فروش و پشتیبانی، حوزه‌ های عملکردی تفکیک شده اند. در ادامه با امتداد فرم از بیرون به داخل سعی شده تا پروژه ضمن دعوت کنندگی، زبان واحدی را در ادبیات طراحی بیرون و درون ارائه کند. طاق‌ های کشیده شده به داخل ضمن بیان هویت بصری، تمام نیازهای عملکردی از جمله نورپردازی، تهویه مطبوع و نمایش را تامین می‌ کند. در بخش پشتیبانی نیز فضای انبار، سرویس، آشپزخانه و بخش تاسیسات به گونه ای ایجاد شده اند که ضمن پنهان بودن از دید، بتوانند قابلیت‌  های عملکردی کاملی را در فضایی حداقلی داشته باشند.

در ادامه خط معمار شما را به دیدن سایر تصاویر از پروژه طراحی داخلی گالری زهرونی / دفتر معماری هشت + استودیو غفاری دعوت می نماید.

پلان ها، دیاگرام، سکشن و غیره.

تحریریه خط معمار

نگارنده: ماریه عطایی

منبع: دفتر معماری هشت + استودیو غفاری