طراحی مجموعه باکویه شیراز ، دفتر معماری وارسته و همکاران

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

معماری: دفتر معماری محمد وارسته و همکاران

معمار مسئول: محمد وارسته

تیم طراحی: راضیه تبادار

موقعیت: ایران، شیراز

طراحی و دکوراسیون داخلی: دفتر معماری محمد وارسته و همکاران

مساحت کل: ۱۰۰۰ مترمربع

عکاس: آرش خواجه اختران، امیرعلی غفاری

سال آغاز پروژه: ۱۳۹۷

سال اتمام پروژه: ۱۳۹۷

شرح پروژه 

در این پروژه رویکرد طراحان به صراحت بیان و تعریفی نو از فضای طبیعی موجود بود نه آفرینش آن، همچنین بیانی صریح و صداقانه از فرهنگ اجتماعی و حفظ و احترام به بستر کوه. اولین سوالی که برای طراحان ایجاد شد این بود که آیا معماری طراحی توده است یا بنای یک بستر برای موضوعات و رخدادهای اجتماعی و فرهنگی می باشد؟

از گذشته های دور از ویژگی های مهم در معماری سنتی ایرانی، عدم تعرض به طبیعت خارج از محل احداث بنا به حساب می آمده است. علاوه بر این کارشناسان بر این باورند که سرنوشت انسان ها در گرو ایجاد هارمونی و هماهنگی میان نیازهای بشر و طبیعت بوده و در این میان نقش معماری ایجاد فضایی در راستای ایجاد تعامل برای این دو عامل می باشد.

نتیجه اولیه درخواست طراحان از پروژه در راستای قرارگیری کل مجموعه در بستر طبیعت مواردی از قبیل شفافیت، پویایی بصری، سیالیت فضایی و امکان افزایش ارتباط میان فضای درون و بیرون بود. اگر به پیشینه ی خود در معماری ایرانی مراجعه کنیم، خواهیم دید که فضا و محیط از نوعی وحدت برخوردار بودند. در زیست جهان سنتی با توجه به این که منشأ معماری طبیعی و تابع محدودیت های بومی بوده اند، عناصر و عوامل اثر گذارنده محدود بوده اند. از این رو میان آن ها نوعی پیوستگی وجود داشته و به دنبال تفکر عرفانی در این دیار، نوعی تمثیل عالم مثال یا به عبارتی همان عالم فصل و یا وصل مابین عالم آسمانی و خاکی ایجاد شده است.

پروژه ی حاضر در دامنه ی کوه شمالی شیراز و در بخش ورودی شهر که صبوی نامیده می شود، قرار دارد. این مکان شهرتش را وامدار شاعر معروف ایرانی با نام باکویه شیرازی (باباکوهی) می باشد. همانطور که می دانید وی پس از سال ها جهانگردی و بازگشت به شیراز، مدتی را به دور از مردم و شهر در غاری در این کوه اقامت داشت و پس از فوتش در نزدیکی آنجا دفن شد. از این رو آن کوه به نام باباکوهی شهرت دارد. به علاوه یکی از کهن ترین چشمه های ایران در این منطقه قرار دارد.
یکی از غارهای این کوه برای راه اندازی مجموعه فرهنگی و رستورانی در نظر گرفته شده بود. در وضعیت کنونی پروژه غیر از غار طبیعی که در میان کوه قرار داشت، دو پی سیمانی و یک ساختمان شیروانی که از قبل وجود داشته؛ برای داشتن حداقل مداخله در وضع حاضر و گریز از کلیه قید و بندهای معمول و قرارگیری کل مجموعه در بستر طبیعی و همچنین ایجاد گستر ‌هایی وسیع و چند منظوره و  ایجاد حس تعلق به مکان، ساختمان اصلی بر روی پی‌های موجود در بستر مجموعه قرار گیرد و حداکثر استفاده از بناهای موجود شود.

یکی از مهم ترین مسائل در این پروژه فضای درونگرای آن می باشد. بدین صورت که مخاطب در اولین برخوردش با مجموعه، از فضای درونی هیچ گونه اطلاعاتی بدست نمی آورد. آن ها به محض ورود به غار به سمت ایوان غار که تراسی رو به شهر است حرکت می کنند، حرکت در این راستا موجب ایجاد تجربه ی متفاوت از فضا و ارتباط متفاوت از تجربه‌ی درون و بیرون می‌شود. وجود غار طبیعی و فرم منحصر به فرد آن، به ‌عنوان منبع اصلی شکل‌گیری، مجموعه را به صورت نمادین تأمین می‌کند. جالب است بدانید که این کوه و غار کاملا زنده است به طوری که در فصل بهار گیاهان خودرو در آن رشد می کنند. سر در ورودی غار، علاوه بر ایجاد حس دعوت کنندگی و سایه، برای ممانعت از ریزش سنگ، قرار گرفت. پلکان ورودی غار با چرخش های برگرفته از بستر موجود کوه و حداقل اتصال به آن از ورودی تا غار امتداد دارد، تا ضمن لمس و تجربه‌ی کوه با حرکت بر روی شیب موجود، مخاطب را مشتاق به استفاده از خود کند.

اکنون در ادامه خط معمار شما را به دیدن سایر تصاویر پروژه دعوت می نماید.

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

تصاویر مجموعه باکویه شیراز

پلان ها، دیاگرام، سکشن وغیره.

در این بخش به شرح پروژه طراحی مجموعه باکویه شیراز پرداختیم.

تحریریه خط معمار

نگارنده: مینا مقدم

منبع: Aoapedia.ir

اقتباسی از دانشنامه هنرمعماری