طراحی داخلی ساختمان / طراحی داخلی منزل / علی سوداگران / معماران ایران / معماری شیراز / معماری معاصر ایران / نازنین کازرونیان

طراحی معماری و طراحی داخلی خانه آپارتمان ۱۴۴

توسط تحریریه آرک لاین · منتشر شده مهر ۲۵, ۱۳۹۴ · بروزرسانی شده مرداد ۱۴, ۱۳۹۵

نام پروژه: خانه آپارتمان۱۴۴

مکان: شیراز، بلوار بعثت، کوچه ۳۷، پلاک ۱۴۴

معماران: علی سوداگران، نازنین کازرونیان

طراحی داخلی: نازنین کازرونیان

همکاران طراحی: محمد امین زنده شاهوار، رویا صیرفی

سال:۱۳۹۴

مساحت زمین: 268 مترمربع

نوع: مسکونی

مهندس سازه: سلمان رستمی

مهندس تاسیسات: امین محکمی

مجری پروژه: علی سوداگران

کارفرما: غلامرضا سوداگران

عکاس: پرهام تقی اف

امروزه روند زندگی شهری و صنعتی بر تمام فرآیندهای فیزیولوژیک، جسمی و روانی انسان تأثیرات منفی داشته است در واقع میتوان دلیل استرس و اضطراب، افسردگی، خستگی روانی و بسیاری از مشکلاتی که انسان در زمینه های مختلف زندگی با آن روبروست را جداافتادن از طبیعت و فشارها و یکنواختی زندگی دانست. در حال حاضر پژوهشهای گوناگونی به اهمیت تأثیر طبیعت بر بهداشت جسمانی و روانی اشاره میکنند. از جمله تحقیقات دکتر فروم کین که تأثیر رابطه انسان با طبیعت حتی در مقیاسهای کوچک مانند وجود گلدانهای گل در محیطهای اداری و مسکونی را بیان میکند و یا در جای دیگر دکتر کارن یورک معتقد است نگاه کردن به تصاویر و نوارهای ویدیویی مربوط به مناظر طبیعی باعث کاهش استرسها و هیجانات منفی میشود. لوییس مامفورد مورخ و جامعه شناس آمریکایی نسبت به شهر دیدگاهی تاریخی و تمدنی دارد و معتقد است که باید به سوی تأسیس شهرهای جدیدی رفت که در هماهنگی بیشتری با طبیعت وجود داشته باشد.

ایده اصلی برای طراحی این پلاک مسکونی با توجه به موقعیت قرارگیری آن در منطقه باغ گلشن (باغ عفیف آباد شیراز) و باغهای میوه اطراف آن که به علت گسترش شهر هم اکنون در مرکز شهر واقع گردیدهاند، تأمین نیازهای اولیهی بهره برداران و توجه به طبیعت منطقه و انعکاس آن در فضای داخل در راستای توسعه های پایدار بوده است. طرح پیش رو در تلاش بوده تا ضمن بازنگری بر پارادایم های تکرارشونده پیشین، منطبق بر ضوابط و قوانین منطقه با محوریت انسان و توجه به اقتصاد، اجتماع و محیط زیست، تأثیرگذار در فضای شهری و همچنین تأمین کننده نیازهای ساکنانش باشد. هر انتخابی در این پروژه از سه فیلتر اقتصاد (از نگاه خرد و کلان)، اجتماع (ساکنان و رهگذران) و محیط زیست (محیط بیرونی و فضای درون پروژه) عبور کرده است و تأثیر خود را به گونهای بر پروژه گذاشته است.

زمین این پروژه به ابعاد ۱۱ متر عرض و ۲۶ متر طول بر اساس ضوابط M3 میباشد که %۶۰ از سطح زمین در قسمت شمالی قابل ساخت بوده و طبقات فوقانی ۱.۲ متر از طرف جنوب و ۰.۶ متر از طرف شمال امکان پیشروی دارند. این خانه برای سه خانواده طراحی گردید و از همان ابتدا تصمیم بر انتقال واحدهای مسکونی به روی پیلوت (هر طبقه یک واحد ۱۷۰ متری) و اختصاص همکف به پارکینگ، پیش فضای ورودی، انباری، موتورخانه و یک دفتر کار ۴۰ متر مربعی گرفته شد. عدم جانمایی پارکینگها در طبقه زیرزمین موجب نجات فضای سبز حیاط و درختان قدیمی آن گردید که در صورت تأمین پارکینگ در زیرزمین می بایست به محوطه حیاط پیشروی می کردیم. هر واحد مسکونی بر اساس نیازها، سلایق و سبک زندگی مالکانش طراحی گردید و با بررسی کوچکترین عادات رفتاری سعی شد پلان هر واحد متفاوت و هماهنگ با نیازهای ساکنانش باشد. این تفاوت در نمای خارجی هم نمود یافت تا حجم ساختمان(متفاوت از آپارتمانهای رایج، با مدولهای تکرار شونده) حاکی از گوناگونی سبک زندگی ساکنان هر واحد باشد.

نور و تهویه:

پنجره یکی از مهمترین عواملی است که سهم قابل توجهی در شکل دادن به ظاهر بنا و انتقال ویژگیهای معماری دارد و چنانچه از ویژگیهای بستر پروژه تبعیت نماید میتواند در خلق هویت معماری بومی هر منطقه مؤثر باشد. با توجه به سابقه سکونت ۳۰ ساله کارفرمایان در این پلاک مسکونی و تجربه قبلی، یکی از اصلیترین نکاتی که از ابتدا مورد تأکید قرار گرفت، ابعاد بازشوها برای کنترل نور و صدا بود که نقش پنجرهها را بسیار پررنگ مینمود.

با توجه به جهت گیری پلاک در جهت شمال شرقی- جنوب غربی، فضاهای داخلی ساختمان که نیاز به نور طبیعی داشتند در مجاور پوسته خارجی (سه خواب در شمال و آشپزخانه و نشیمن در جنوب) و فضاهای خدماتی مانند سرویس و حمام و جعبه پله و آسانسور در فضای میانی قرار گرفتند.

توجه به مصالح دیوارها (لیکا با ضریب حرارتی 1.9 w/m2k و میزان کاهش صوت 43 db) و به حداقل رساندن بازشوها به همراه سه جداره کردن پنجرهها (یک لایه لمینت و ۱۲ میلیمتر گاز آرگون) و همچنین قرارگیری کمدها به عنوان عایق صوتی و حرارتی در جداره شمال شرقی ساختمان، فضای اتاق خوابها را از آلودگی صوتی محافظت نمود.

با طراحی پنجره ها به صورت عمودی و عقب نشینی آنها از بر نما به عمق ۷۰ سانتی متر و نصب لوورهای عمودی چوبی، از شدت تابش مستقیم آفتاب شرق به داخل اتاقها کاسته شد و فضایی سبز مختص هر اتاق پدید آمد تا نیاز انسان به ارتباط با طبیعت را پوشش دهد و حس زندگی را برای هر فرد در کوچکترین فضای زیستی (اتاق) فراهم سازد و منظرهای جذاب برای رهگذران به ارمغان آورد.

در جبهه جنوبی تأمین نور به وسیله بازشوها به دو طریق ایجاد گردید. در طبقه اول با توجه به ارتفاع گیاهان موجود، پنجره اصلی روبروی درخت گردو و درختان صنوبر واقع شد تا به صورت طبیعی در زمستان (فصل برگریزان) و در تابستان (فصل سبز) میزان نور ورودی به فضای داخلی کنترل و سبزی درختان چشمانداز زیبایی در فضای داخلی به همراه داشته باشد. در طبقات دوم و سوم با ایجاد فضاهای سبزی در مرکز نمای جنوبی نور به صورت غیر مستقیم به فضاهای پیرامونی هدایت میشود که با لوورهای متحرک چوبی میزان آن در فصول و ساعات مختلف قابل تنظیم است.

این فضا به عنوان هسته اصلی فضاهای عمومی و با امکان تنظیم نور ورودی به ساختمان علاوه بر خلق فضایی نیمه باز جهت نشستن، چشمانداز سبزی را برای فضای داخلی و فرم خارجی ایجاد مینماید.

راه پله:

با توجهی خاص به طراحی راه پله و عدم استفاده از جزئیات اجرایی مرسوم (اجرا با مصالح بنایی) پله ها به صورت صفحات نازک فلزی با فاصلهای ۱۰ سانتی متری از بدنه ها پیشبینی گردید تا در هر پاگرد به جای محدود شدن دید به صفحات مورب زیرپله وسعت دید بیشتری فراهم شود و نور و هوا در درون جعبه پله به حرکت درآیند. قسمتی از سقف راه پله و کف پاگردها شیشهای در نظر گرفته شد تا نور به پایینترین طبقه هدایت گردد و در ساعات مختلف روز حرکت پرتوهای خورشید بر روی دیواره راه پله، فضای مرده آن را به فضایی پویا تبدیل کند. عمده سطح دیواره راه پله سرامیک ۶۰×120 سفید انتخاب گردید تا نور را به طبقات زیرین منعکس نماید.

با تعبیه بازشویی بر روی سقف شیشهای در فصول گرم امکان تبدیل راه پله به یک بادخان میسر میباشد تا هوای درجه ۲ واحدها (که به وسیله مکانیکی خنک گردیده و یا از طریق بازشوها وارد ساختمان شده) از لا به لای فضای خالی راه پله به بالاترین ارتفاع ساختمان انتقال یابد و با فشار منفی حاصله از دیواره شمالی خارج گردد و باعث تهویه بهتر واحدها و راه پله گردد.

سازه:

اسکلت اصلی ساختمان، فلزی در نظر گرفته شد تا ضمن تسریع عملیات اجرایی با توجه به سایز و ابعاد ستونها در فضای داخلی مزاحمتی ایجاد نگردد. در سقفها از تیرچه های فلزی کرومیت (به دلیل وجود دهانه ۷۷۰ عرضی) با قالب ۶۰ سانتی متری پلی استایرن استفاده شد و موقعیت دقیق تیرچه ها در نقشه های معماری جانمایی گردید تا داکتهای تأسیساتی مابین آنان قرار گیرند. همچنین بادبندهای عرضی به دیوارههای اطراف جعبه پله منتقل گردید تا در نمای شمالی و جنوبی مزاحمتی ایجاد نگردد.

تأسیسات:

جهت گرمایش پکیج و رادیاتور در نظر گرفته شد و سیستم سرمایشی پروژه متناسب با هوای خشک شیراز کولر آبی سلولزی انتخاب گردید تا رطوبت و برودت مورد نیاز را فراهم سازد. لوله های انتظاری به پشت بام جهت نصب آب گرمکن های خورشیدی به منظور تأمین آب گرم مصرفی هر واحد هدایت شد و همچنین اطراف کولرهای آبی شبکهای فلزی با پوشش نی خیزران جهت سایه اندازی بر روی کولرهای آبی با جانمایی نصب سلولهای خورشیدی، جهت تأمین برق روشنایی مشاعات پروژه پیشبینی گردید.

مصالح:

انتخاب مصالح بومی در اولویت انتخابها قرار داشت و عموم مصالح به کار رفته در پروژه به جز موارد معدودی که نمونه داخلی نداشت، محصول ایران میباشند. حرکت به سمت انتخاب مصالح داخلی به دلیل زمان شروع اجرای پروژه و مصادف شدن با تحریم ها و با بالارفتن قیمت ارز و کم شدن محصولات خارجی در کشور بود که از یک سو به اقتصادی شدن پروژه بسیار کمک نمود و از سوی دیگر عاملی جهت تجربه گزینه های جدید گردید.

اصلی ترین مصالح به کار رفته در نما، دیواره محوطه و طراحی داخلی، سنگ کوبیک (کیوبیک) گرانیت در هم میباشد که سنگی است ضایعاتی از آخر قله سنگهای گرانیت که پس از برش و تولید سنگ پلاک و یا خرده سنگهای معدن به قطعات ۱۰×10×10 شکسته میشود و عمدتأ در کف سازی محوطه های تاریخی و یا پارکها مورد استفاده قرار میگیرد.

با توجه به رویکرد سبز پروژه بافت سنگ کوبیک در تضاد با بدنه صلب شهری بسیار مناسب به نظر میرسید و در هم بودن انواع سنگ گرانیت (نطنز، خرم دره، شقایق و غیره) نیز به ایجاد طیف رنگی رندوم و بافتی ارگانیک کمک کرده و پیوند آنرا با پوشش سبز نما آسان می ساخت.

جهت محوطه سازی و دیوارههای طبقه همکف از همان سایز ۱۰×10×10 استفاده گردید و برای نمای طبقات از هر طرف با یک برش ۲ قطعه سنگ ۱۰×10×3 سانتیمتری به دست آمد که قیمت هر متر مربع از سنگ را به متری 150,000 ریال کاهش داد که بسیار اقتصادی و در راستای اهداف پروژه بود.