بهراد نوریه / علیرضا اشرفی

طراحی و مرمت خانه‌ی تاریخی مُتوسلان

توسط ماریه عطایی · منتشر شده شهریور ۲۳, ۱۴۰۱ · بروزرسانی شده شهریور ۲۳, ۱۴۰۱

طراحی و مرمت هتل

خانه‌ی تاریخی مُتوسلان، اثر علیرضا اشرفی

معمار: علیرضا اشرفی

همکاران طراحی: افسانه فیروزنیا، سودابه قاسمیان

مهندس سازه: علیرضا اشرفی

مساحت : ۴۵۰ مترمربع

تاریخ شروع پروژه: ۱۳۹۷

تاریخ پایان مرمت: ۱۳۹۸

عکاس پروژه: بهراد نوریه

شرح پروژه:

خانه‌ی تاریخی متوسلان مربوط به اواسط دوران قاجار بوده و در شهر اصفهان، محله‌ی بیدآباد، کوچه‌ی شهید مقراضگر، به شماره‌ی ۲۰۰۲۴ در تاریخ ۲۲/۸/۱۳۸۶ به ثبت ملی رسیده است.

این بنا که یکی از مجموعه خانه‌ های تاریخی مربوط به سادات دُرمیانی می‌ باشد، دارای شاه‌ نشین هفت‌ دری، حوض‌ خانه و چندین اتاق در جبهه‌ شرقی و جنوبی است. که در دوران پهلوی اتاق‌ های جبهه‌ شرقی و جنوبی به خانه الحاق شده‌اند.

بنای مذکور پس از تغییر مالکیت از وراث به اشخاص دیگر فروخته شده و به همین دلیل به نام خانهی متوسلان در اداره‌ میراث فرهنگی اصفهان به ثبت رسیده است. مرمت و بازسازی این بنا پس از شناخت دقیق اثر، در دی ماه ۱۳۹۷ آغاز و در شهریور ۱۳۹۸ به پایان رسیده.

این بنا پس از مرمت و بازسازی، جهت احیا، تغییر کاربری داده و به مجموعه هتل‌ های سنتی تبدیل شده است. خانه‌ی تاریخی متوسلان همچون دیگر خانه‌ های ایرانی دارای یک میانسرا می‌ باشد. هر بخش خانه در یک پهلوی میانسرا ساخته شده است که اصطلاحا سه‌پهلو گفته می‌شود.

در گذشته حیاطی بزرگ در این خانه وجود داشته است؛ این حیاط در سال‌ های بعد، از بنا جدا و جبهه‌ جنوبی در دوران پهلوی به آن اضافه شده است که دارای سه اتاق می‌ باشد. در حال حاضر متراژ خانه ۴۵۰ مترمربع است.

جبهه‌ شمالی خانه دو اشکوب بوده که در بالا شاه‌ نشین هفت‌ دری و در پایین، حوض‌ خانه‌ ای بسیار زیبا با حجاری‌ های نفیس دیده می‌ شود. در جبهه‌ شرقی یک اتاق پنج‌ دری و در جبهه‌ غربی یک ایوان با دو ستون، زیبایی خانه را دو چندان کرده است.

طراحی و مرمت خانه‌ی تاریخی مُتوسلان در دی ماه ۱۳۹۷ خورشیدی توسط علیرضا اشرفی صورت گرفته است. پس از تحقیقات میدانی از ورثه‌ دُرمیانی ساکن در خانه‌ همجوار بنای مذکور، تحقیقات لازم در کتاب‌ ها و مقالات معتبر در این‌ باره آغاز کردند. در نقشه‌ دارالسلطنه‌ اصفهان که توسط سید رضا خان و در سال ۱۳۴۲ ه.ق تهیه شده، مجموعه‌ خانه‌ های سادات دُرمیانی دیده می‌ شود. همانطور که مشخص شده بنای مذکور یکی از خانه‌ های سادات دُرمیانی بوده که اصطلاحا هفت‌ دست خانه به آنها اطلاق شده است. با توجه به تاریخ نقشه، اگر بانیان بنا ۱۰ سال قبل از تهیه‌ نقشه یعنی در سال ۱۳۳۲ ه.ق مطابق با ۱۲۸۹ خورشیدی مکان مذکور را ساخته باشند، نتیجه گرفته می‌شود که این خانه در دوران حکومت محمدعلی شاه قاجار بنا گردیده است.
مراحل انجام طرح احیا طراحی و مرمت خانه‌ی تاریخی مُتوسلان از دیدگاه انتزاعی اینگونه به نظر می آید که بهترین کارکرد برای یک بنا، عملکرد اولیه و اصلی آن است اما در واقع باید امکان عملی اعاده‌ عملکرد اولیه با توجه به شرایط کنونی سنجیده شود. در مورد بنای متوسلان، کارکرد پیشنهادی برای این بنا از سوی کارفرما، رستوران تعیین گردیده که ایده‌ی کلی آن از نظر مشاور طرح نیز با توجه به ویژگی‌ های بنا مورد قبول واقع شده است.

در ادامه خط معمار شما را به دیدن سایر تصاویر خانه متوسلان دعوت می نماید.