محمد سکوتی

معماری بازارچه بوستان ، استودیو معماری ایفورت

توسط مینا مقدم · منتشر شده شهریور ۲۱, ۱۴۰۰ · بروزرسانی شده شهریور ۲۱, ۱۴۰۰

استفاده از آجر در معماری مدرن

معماری بازارچه بوستان

طراحی و اجرا : استودیو معماری ایفورت

معمار مسئول: محمد سکوتی

سرپرست کارگاه: مجتبی نوبهار فرد

تیم طراحی: مجتبی تقی پور، حسام خندان، رحمت الله عباس فرد، محمد جعفر خندان

موقعیت: ایران، استان فارس

مساحت زمین: ۱۱۲۰ متر مربع

مساحت زیربنا: ۸۴۰ متر مربع

سال آغاز پروژه: ۱۳۹۶

سال اتمام پروژه: ۱۳۹۹

تحلیل بنا: حبیب طالبی

شرح پروژه

از اصلی ترین مسائل در طراحی معماری یک بنا، تلاش برای گفتگو میان بنا با محیط و زمینه اش است. در پروژه معماری بازارچه بوستان سعی شد تا با طراحی فضاهای باز به عنوان بستر اصلی شکل گیری رفتارهای اجتماعی و جاری کردن آن در تراز های مختلف و سپس تعریف دسترسی ها و فضاهای ارتباطی به مانند حلقه های اتصالی، علاوه بر کارکرد تجاری، نقشی تفریحی فرهنگی نیز ایفا نماید. از این رو نتیجه مطالعات جهت تعریف سکانس های فضایی متنوع و بدیع با محوریت انسان و توجه به اجتماع و تاثیر گذار در فضای شهری باعث شد که ساختمان بازارچه به صورت یک حیاط خلوت شهری در کنار گذرگاه پیاده رو قرارگیرد. در شکل گیری پروژه، نظام هندسی معماری ایرانی در دستور کار قرار گرفت و نمود آن در شکل گیری فضاها به کمک عناصری همانند تعادل و تقارن، نحوه استقرار بنا، سلسله مراتب دسترسی، نظام کاشت و مصالح آجری دیده می شود. این بازارچه در مجاورت یکی از خیابان های عریض و نسبتا مهم شهر قدیم لار که دسترسی اصلی شهرک بوستان می باشد واقع شده است. مجاورت پروژه از یک سو با این خیابان و از سوی دیگر با میدان محله، اهمیت نیازسنجی و مکانیابی بازارچه با بستر خود را توجیه می کند. بر این اساس سعی شد تا با ایجاد شفافیت و نفوذپذیری از دو سمت و درجهت یک محور بصری و حرکتی، ارتباط این دو میسر گردد.

در راستای همنشینی بازارچه با بستر، مقیاس بنا با بافت همجوار به شکلی است که قصد خودنمایی ندارد و رنگ و بافت آجر، تناسبات ارتفاعی و خط آسمان به گونه ای است که با منظر شهری پیرامون همخوانی داشته باشد. در این بازارچه شبکه ای در هم تنیده از فضاهای بسته، گودال باغچه (حیاط مرکزی) و رواق با قابلیت اتفاق رفتارهای متنوع فردی و جمعی شکل می گیرد. نظام معنایی حیاط مرکزی از طریق تاثیرات روانی و ایجاد درونگرایی و محرمیت، احساس آرامش را به مخاطب القا می کند. آرایش و چیدمان آجرهای آسمانه به صورت یکی در میان نسبت به یکدیگر و با ایجاد فضای تهی با مدول های تکرار شونده، همراه با تغییر زاویه تابش خورشید، ترکیب جذابی از بافت سایه روشن را ایجاد می کند. حرکت خورشید عاملی برای سیال کردن کیفیت سایه و نور از طریق موتیف ها و جزئیات آجر چینی بوده است. دوام و ماندگاری در مقابل تغییرات آب و هوایی، تناسب اقلیمی با منطقه گرم و خشک، هماهنگی با الگوی آجر در دیگر دانه های تاریخی شهر، رنگ روشن و رو به سفید آجر جهت کاهش حداقلی گرمای خورشید و رویت پذیری و حضور فروتنانه بنا در همجواری با بافت از لحاظ کیفی آجر بعنوان متریال درارای حافظه تاریخی نزد ایرانیان به گونه ای است که احساس تعلق و همدلی بیشتری را ایجاد می کند.

در ادامه خط معمار شما را به دیدن سایر تصاویر معماری بازارچه بوستان دعوت می نماید.