بازسازی ساختمان لولاگر، مهندسان مشاور عمارت خورشید + دفتر طراحی دایره

معماری: مهندسان مشاور عمارت خورشید، دفتر طراحی دایره

معمار مسئول: سینا احمدی، جمشید بایندر، علی مقدم

تیم طراحی: گلزار تراوتی، امیرعباس جنیدی، بهزاد کرم زاده دشتی

موقعیت: ایران، تهران، خیابان نوفل لوشاتو

سال آغاز پروژه: ۱۳۹۲

سال اتمام پروژه: ۱۳۹۴

عکاس: شاهین اکبر خرازی

شرح پروژه

در این بخش قصد داریم تا نمونه ای از بازسازی خانه های قدیمی در تهران را شرح دهیم که در آن تغییر کاربری ساختمان مسکونی به فرهنگی صورت گرفته است. این پروژه پیش از بازسازی خانه ای قدیمی بوده که جزو اولین خانه از مجموعه شش بنای متعلق به دوره رضاشاه به حساب می آمده و در خیابان نوفل لوشاتوی تهران قرار دارد. می توان گفت که این کوچه جزو اولین مجموعه سازی در تهران بوده که طراحان شش بلوک ساختمانی را دو به دو به صورت قرینه طراحی کرده اند. خوشبختانه امروزه هر شش بنا سالم بوده و به حیات خود ادامه می دهند.

این شش بنا قابلیت این را داشتند که با بازسازی و مرمت و تغییر کاربری مناسب به یکی از جذاب ترین و بی نظیر ترین جاذبه های فرهنگی در تهران تبدیل شوند. در سال ۱۳۹۰ یکی از این بناهای موجود در ضلع شمال شرقی این مجموعه که متعلق به آقای محسن عطایی بود، به دفتر معماری دایره جهت بازسازی و مرمت واگذار شد.
با مطالعات و بررسی هایی صورت گرفته، طراحان به یک نتیجه کلی رسیدند. این بنا دارای ویژگی ها و شاخصه های سبک دوره خود می باشد و به عنوان بخشی از خاطره بصری شهر تهران نیز ارزشمند است. از طرفی دیگر فضاهای داخلی فاقد تزئینات بوده و با وجود داشتتن پلان آزاد و تأثیری که از سازه دیوار باربر داشته ویژگی سبکی با اهمیتی نداشت.

از این رو در بازسازی و مرمت این بنا سعی شد تا علاوه بر رفع آسیب های موجود در بنا، رویکردی حفاظتی در پوسته خارجی نیز در پیش گرفته شود. در بخش های داخلی نیز با بیانی امروزی، افزون بر حفظ ساختار کلی فضا، نقاط ضعف سازه ای و تأسیساتی موجود نیز برطرف گشته و همچنین فضاهای داخلی در جهت عملکرد بنا با همان طرح احیا طراحی شود.

ساختار کلی طراحی با در نظر گرفتن چنین رویکردی شکل گرفت:

سازه: سازه های ساختمان های دوره رضاشاهی دارای سیستم دیوار باربر و تیرهای آهنی در سقف هستند که در مقابل زلزله مقاوم نیستند. از این رو در این پروژه طراحان سیستم حمایتی از دو دیوار برشی و دیافراگم پایدار طراحی کرده و به رفع این مشکل پرداختند و سطح ایمنی بنا ارتقا یافت.

تأسیسات: با در نظر داشتن عملکردهای مختلف موجود در بنا و ضرورت وجود تأسیسات مدرن و همچنین رعایت میزان آسایش بر مبنای استانداردها، طراحام تصمیم گرفتند تا از سیستم داکت اسپیلیت (VRF) استفاده کنند. علاوه بر این سیستم اعلام حریق، دوربین های امنیتی و همچنین سیستم IT در کنار نورپردازی به بنا افزوده شد.

عملکرد: عملکرد بنا با در نظر گرفتن استعداد فضای موجود و محله از یک طرف و سلایق و علایق کارفرما از طرفی دیگر مشخص شد. در پی چنین تغییری فعالیت به آینده کوچه لولاگر و پنج بنای باقیمانده امکان شکل گیری یک مجموعه‌ فرهنگی و تفریحی در طبقات زیرین در کنار امکان اقامتی و اداری در طبقات بالا برای کل مجموعه توجیه شد.

با در نظر گرفتن چنین رویکردی، طراحان دوطبقه بالا را به کاربری مسکونی اختصاص دادند. طبقه اول ساختمنان به رستوران و زیر زمین آن به نمایشگاه تبدیل شد. در حیاط بنا یک واحد تجاری قرار داشت و دارای سابقه تاریخی بوده و به همین دلیل این بنا به صورت یک کافی شاپ در نظر گرفته شد که با فضای نمایشگاهی و رستوران نیز در ارتباط بود. با توجه به مطالبی که در بالا گفته شد، رویکرد طراحی مشاور در فضاهای داخلی برخوردی لایه‌ای بود. به این منظور که با استفاده از دو لایه عناصر تاریخی و عملکرد امروزی در کنار یکدیگر قرار گرفتند. این دو لایه ضمن داشتن تضاد ظاهری، با ایجاد کنتراست به تشدید ارزش‌های نهفته در این دو شیوه معماری کمک کرده و موجب نوعی هم‌افزایی گردیده است. مهمترین وظیفه‌ طراحان در این پروژه عدم تاریخی سازی و تأکید بر تفاوت مداخلات امروزی و عناصر اوریجینال بنا بود.

در ادامه با دیدن تصاویر تغییر کاربری ساختمان مسکونی به فرهنگی خط معمار را همراهی کنید.

  پلان ها، دیاگرام، سکشن و غیره.

در این بخش به بازسازی ، مرمت و تغییر کاربری ساختمان مسکونی به فرهنگی پرداختیم.

تحریریه خط معمار

نگارنده: مینا مقدم

منبع: Aoapedia.ir

اقتباسی از دانشنامه هنر معماری